به
گزارش خبرگزاری فارس از کرمانشاه، وقتی وارد یک سالن زیبایی می‌شویم، نخست
چیزی که به چشم می‌آید، نظم و درخشش است. رایحه شیرین اسپری‌ها در هوا
می‌پیچد، نور ملایم روی آینه‌ها می‌تابد، و دستان ماهر آرایشگران با ظرافت،
چهره‌ها را به بوم‌های هنری تبدیل می‌کنند.
اما
پشت این صحنه‌ی درخشان، داستانی کمتر شنیده شده نهفته است، داستانی از
تماس پنهان و مکرر با موادی که به ظاهر بی‌خطرند، اما در عمق می‌توانند
تهدیدکننده سلامت باشند.
شاید
تا امروز کمتر کسی درباره آن فکر کرده باشد؛ آیا آرایشگران زن، این
هنرمندان زیبایی، در مسیر شغلی خود با خطراتی شیمیایی روبه‌رو هستند؟ و اگر
چنین است، این خطرات چه تأثیری بر بدن آن‌ها دارد؟ چقدر از این ترکیبات در
بدن آن‌ها نفوذ می‌کند؟ آیا می‌توان از آن پیشگیری کرد؟
اینجاست که علم وارد میدان می‌شود
در همین راستا، مسعود مرادی، دکتر و پژوهشگر دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، در پژوهشی دقیق و مهم، به بررسی این موضوع پرداخته است.
گفت‌وگو
و تحلیل ایشان، نه‌تنها پرده از واقعیت‌های پنهان سالن‌های زیبایی
برمی‌دارد، بلکه ما را با یکی از چالش‌های نوین سلامت زنان شاغل در این
حرفه آشنا می‌کند.
مرادی
در ابتدای گزارش خود چنین می‌گوید: دکتر مسعود مرادی هستم و امروز قصد
دارم در مورد مواجهه آرایشگران به مواد شیمیایی آرایشی بهداشتی در
سالن‌های زیبایی بپردازم...
فارس:
دکتر! خیلی ممنون که وقت گذاشتید. راستش خیلی‌ها وقتی به سالن‌های زیبایی
فکر می‌کنیم، فقط تصویر رنگ و لعاب و عطرهای خوشایند رو تو ذهن داریم، اما
شما رفتید سراغ یک واقعیت دیگر، یک بخش پنهان از این ماجرا. چطوری شد که
این موضوع توجه شما رو جلب کرد؟
مرادی:
خیلی
خوشحالم که درباره این موضوع مهم صحبت می‌کنیم. بله، سالن‌های زیبایی
همیشه پر از انرژی مثبت، ولی از نگاه سلامت شغلی، این فضاها می‌توان محل
تماس با مواد شیمیایی خطرناک باشند. من و تیمم تصمیم گرفتیم بررسی کنیم که
آیا آرایشگران، به‌ویژه خانم‌ها، واقعاً در معرض این مواد هستند یا نه و
اگر بله چقدر؟
فارس: دقیقاً دنبال چه موادی بودید توی این تحقیق؟
مرادی: ما روی سه نوع ماده تمرکز کردیم که خیلی در محصولات آرایشی و بهداشتی رایج:
1. BPA (بیس فنول A): توی بطری‌های پلاستیکی، گان‌ها و حتی بعضی لوازم آرایشی استفاده می‌شد.
2. BP-1 و BP-3 (بنز و فن ون‌ها): بیشتر توی ضدآفتاب‌ها و کرم‌های مراقبتی پیدا می‌شد.
3. TCS (تریکلوزان): توی صابون‌ها، محصولات ضدعفونی و بعضی کرم‌ها دیده می‌شد.
به
این مواد می‌گویند مختل‌کننده‌های سیستم هورمونی. یعنی چه؟ یعنی می‌توان
توی کار هورمون‌های بدن اختلال ایجاد کند. همان‌هایی که روی رشد، باروری،
سوخت‌وساز بدن و کلی چیز دیگر تأثیر می‌گذارند.
فارس: حالا بفرمائید تحقیقتان چطوری پیش رفت. با چه روشی بررسی کردید؟
دکتر مرادی: در این پژوهش، ۲ گروه را انتخاب کردیم:
* ۲۹ نفر از آرایشگران زن که توی سالن‌های زیبایی کار می‌کردند.
*۳۵ خانم خانه‌دار که معمولاً با این مواد تماس نداشتن، به‌عنوان گروه مقایسه.
از آرایشگران ۲ بار نمونه ادرار گرفتیم:
یکی قبل از شروع کار و یکی بعد از پایان شیفت کاری.
از خانم‌های خانه‌دار هم یک‌بار نمونه گرفتیم.
بعدش این نمونه‌ها را با دستگاه‌های پیشرفته بررسی کردیم؛ دستگاه‌هایی که حتی مقادیر خیلی کم مواد شیمیایی رو هم تشخیص می‌دهند.
فارس: نتیجه چی شد؟ واقعاً آرایشگران بیشتر در معرض بودند؟
دکتر مرادی: بله، خیلی واضح بود.
*سطح BPA توی ادرار آرایشگران نه تنها قبل از کار بالا بود، بلکه بعد از کار حتی بالاتر هم رفت.
* همین اتفاق برای BP-1، BP-3 و TCS هم افتاد.
* جالبه بدانید که در مجموع، سطح BPA توی بدن آرایشگران ۴ تا ۵ برابر بیشتر از خانم‌های خانه‌دار بود.
فارس: دکتر، به جز خود شغل، چه چیزهایی روی این مقدارها تأثیر داشتند؟
دکتر مرادی
: سؤال خیلی خوبی است. ما چند تا عامل مهم پیدا کردیم که مستقیم روی مقدار این مواد در بدن تأثیر دارند:
* مدت زمانی که آرایشگر توی سالن کار می‌کند: هر چه بیشتر، آلودگی بیشتر.
* تعداد مشتری‌ها و خدمات انجام‌شده توی یک شیفت: یعنی وقتی کار بیشتر، تماس با مواد بیشتر.
* استفاده یا عدم استفاده از وسایل محافظتی: مثل ماسک، دستکش، عینک.
که استفاده می‌کردند، سطح آلاینده‌شان کمتر بود.
* استفاده مکرر از کرم و لوسیون: اگر بیشتر از دو بار در هفته از آن‌ها استفاده شود، سطح مواد شیمیایی تو بدن بالا می‌برد.
* تهویه ضعیف سالن و شستن دست‌ها قبل از غذا نخوردن هم خیلی مؤثر بود.
فارس: با این حساب، شغل آرایشگری فقط ظاهر قشنگی ندارد، کلی خطر پنهان هم دارد. چه پیشنهادهایی برای پیشگیری دارید؟
مرادی: دقیقاً همینطور است. پیشنهادهای ما برای کاهش تماس با این مواد این موارد است:
1. استفاده دائمی از ماسک، دستکش، شیلد و عینک
2. استفاده از محصولات معتبر و دارای تأییدیه سلامت
3. تهویه خوب توی فضای سالن
4. آموزش آرایشگران درباره مواد شیمیایی و راه‌های محافظت
5. استفاده کمتر از کرم‌ها و لوسیون‌ها (کمتر از دو بار در هفته)
6. رعایت بهداشت فردی؛ مثل شستن دست‌ها قبل از خوردن یا نوشیدن
7. پرهیز از مصرف دخانیات در محیط کار
فارس: این خیلی مهم است که مردم بدانند آرایشگری فقط یک شغل هنری نیست، یک شغلی هست که با سلامت افراد سروکار دارد.
دکتر مرادی: کاملاً درست می‌فرمایید و نکته دیگر اینکه این فقط مربوط به آرایشگرها نیست. چون ما همه، توی زندگی روزمره، با این محصولات سر و کار داریم. خیلی مهمه که با آگاهی محصول انتخاب کنیم و حواسمان به ترکیباتی که استفاده می‌کنیم باشد.
فارس: و در نهایت، چه آینده‌ای برای این موضوع پیش‌بینی می‌کنید؟دکتر مرادی: این تحقیق فقط یک شروع بود. در آینده باید مطالعات بزرگ‌تری انجام شود. مثلاً: * بررسی منابع دیگر مثل غذا و آب* دنبال‌کردن اثرات بلندمدت این مواد* و مهم‌تر از همه، تجدیدنظر در ساختار و فرمولاسیون محصولات آرایشیامیدوارم نتایج این تحقیق کمک کنه تا سیاست‌گذاران، صنعت زیبایی و خود مردم، بیشتر به‌سلامت در این حوزه توجه کنند.این پژوهش یادآور این نکته بود که علم در هر گوشه‌ای از زندگی ما حضور دارد، حتی در مکان‌هایی که انتظارش را نداریم. چه شما یک حرفه‌ای در زمینه زیبایی باشید یا مشتری یک سالن، دانستن این موضوع شما را توانمند می‌کند تا سؤالاتی بپرسید و از محیط‌های کاری و محصولات ایمن‌تر استفاده کنید. نتیجه‌گیری نهایی این مطالعه نشان داد که مواجهه کمتر با مواد شیمیایی ارتباط مستقیمی با مقادیر این مواد در ادرار آرایشگران دارد و استفاده از وسایل حفاظت شخصی یکی از راهکارهای اصلی برای کاهش مواجهه با این مواد شیمیایی است.